عوارض سوء مصرف مواد محرک , مخدر, روانگردان

اختلال پانیک ( قسمت دوم)

مشخصه اصلی اختلال پانیک، وقوع خود به خود و غیره منتظره حملات پانیک است که شامل حملات و دوره های مجزای ترس شدید هستند. فراوانی بروز حملات از چند نوبت در روز تا صرفا تعداد انگشت شماری حمله در یک سال فرق می کند. نخستین حمله پانیک اغلب کاملاً خود به خود است. اما گاه حمله های پانیک به دنبال آشفتگی، فعالیت بدنی، فعالیت جنسی یا آسیب هیجانی متوسطی روی می دهند. وقتی حمله پانیک آغاز می شود، علایمش در عرض ده دقیقه به سرعت تشدید می شود.

علایم روانی عمده این بیماری عبارتند از، ترس مفرط و احساس قریب الوقوع بودن مرگ و نابودی. بیمار غالباً نمی تواند علت ترس خود را بیان کند. ممکن است دچار اغتشاش شعور شود و در تمرکز اشکال پیدا کند.

برخی نشانه های جسمی حمله پانیک عبارت است از افزایش ضربان قلب، احساس تپش قلب، تنگی نفس و تعریق. بیمار اغلب می کوشد محلی را که در آن قرارگرفته است ترک کند تا از کسی کمک بگیرد. حمله عموماً بیست دقیقه و ندرتاً بیش از یک ساعت طول می کشد.

بیمار ممکن است در حین حمله دچار مسخ شخصیت (depersonalization)یا مسخ واقعیت (derealization) شود. علایم حمله پانیک ممکن است سریع یا به تدریج برطرف شود. گاه بیمار در فاصله حملات از ترس اینکه حمله دیگری به سراغش بیاید، دچار اضطراب انتظار می گردد. نگرانی جسمی از مرگ به دلیل مشکل قلبی یا تنفسی ممکن است کانون اصلی توجه بیمار در حین حلمه پانیک باشد. گاه بیمار فکر می کند تپش قلب و درد قفسه سینه اش نشانه آن است که دارد می میرد. حدود 20% از بیماران در حین حمله دچار حلمه های افتش (سنکوپ) می شوند. این بیماران افراد جوان 20 تا 30 ساله هستند که به بخش فوریت ها مراجعه می کنند و با اینکه از نظر جسمی سالم اند، اصرار می کنند که دچار حمله قلبی شده اند و دارند می میرند. اختلال پانیک اغلب با آگورافوبیا (گذرهراسی) همراه است. در آگورافوبیا، بیمار از هر موقعیتی که در آن دست یابی به کمک مشکل باشد، سرسختانه اجتناب می کند.

آنها دوست دارند در اماکنی مثل خیابان های شلوغ، مغازه های پرازدحام، فضاهای سربسته (مانند زیرپل و آسانسور) و وسایل نقلیه در بسته (مانند مترو، اتوبوس یا هواپیما) یکی از دوستان یا اعضای خانواده همراهیشان کنند.

حمله پانیک دوره ای از ترس یا ناراحتی شدید است که ابتدا و انتهای مشخصی دارد و طی آن حداقل 4 تا از علائم ذیل به طور ناگهانی پیدا می شود و در عرض 10 دقیقه به حداکثر شدت خود می رسد .

ادامه مطلب را  در بلاگ راهنمای ترک اعتیاد (همین بلاگ) مطالعه فرمائید.

عوارض سوء مصرف مواد محرک , مخدر, روانگردان

اختلال پانیک ( قسمت اول)

اختلال پانیک عبارت است از وجود حملات غیرمنتظره و عود کننده پانیک ، که لااقل به دنبال یکی از این حملات علایمی نظیر : نگرانی دائم از وقوع حمله ای دیگر ، نگرانی از نتایج ضمنی حمله یا عواقب آن ، پیدایش تغییر چشمگیری در رفتار به دلیل حملات مزبور به وجود می آید .

حملات پانیک یک نوع پاسخ به شرایط استرس زا می باشد. تفاوت آن با دیگر پاسخ های بدن نسبت به عوامل شروع کننده ی استرس تنها در شدت و علائم آن می باشد. حمله ی پانیک یک دوره ی احساس ترس شدید است که بطور موقت فعالیتهای عادی فرد را مختل می سازد. شروع آن معمولاً ناگهانی و بدنبال یک عامل محیطی آزاردهنده یا دلهره آور است.

هر چند برای فرد اغلب احساس ترس و ناراحتی شدید را ایجاد می کند، مکانیزم آن در حقیقت یک واکنش تکاملی بدن است که به آن اصطلاحاً fight-or-flight response (این پاسخ یک پاسخ حاد به استرس خوانده می شود که توسط والتر کانون در سال 1929 توصیف گردید. بر اساس این تئوری حیوانات در مقابله با خطرات یک سری شارژهای الکتریکی از دستگاه سمپاتیک خود صادر می کنند که آنها را برای فرار یا مبارزه آماده می سازد. این پاسخ بعدها به عنوان اولین مرحله ی نشانگان تطابق عمومی که پاسخهای استرس در مهره داران را تنظیم می کند، شناخته شد.)می گویند. نشانه ها شامل لرزش ، تنگی نفس ، تپش قلب ، درد سینه ، تعریق ، تهوع ، سرگیجه ، احساس سبکی در سر و احساس خفگی می باشد. در هنگام حمله ی پانیک مقادیر زیادی آدرنالین در خون ترشح می شود.

بسیاری از افراد که برای اولین بار دچار این حملات می گردند ،فکر می کنند که دچار حمله ی قلبی شده ، در حال از دست دادن عقل خود هستند و یا دارند می میرند. بسیاری می گویند این حملات دلهره آورترین وقایع زندگی آنها بوده است. اگر این حملات بصورت مکرر و غیر منتظره اتفاق افتد بعنوان بیماری پانیک تلقی خواهد شد ، ولی حملات پانیک در جریان دیگر بیماریهای اضطرابی نیز اتفاق می افتد. بعنوان مثال کسانی که دچار فوبیا (ترس از مکانهای سربسته ، ارتفاع ، جاهای پرازدحام و ... ) هستند ، ممکن است حملات پانیک را با قرار گرفتن در شرایط اضطراب آور تجربه کنند. بیماران دچار حملات پانیک بخوبی با داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی درمان می شوند.

ادامه مطلب را  در بلاگ راهنمای ترک اعتیاد (همین بلاگ) مطالعه فرمائید.

طب سنتی , اختلال خواب و ترک اعتیاد

 از مشکلاتی که پس از ترک مواد مخدر عموما باعث ناراحتی و کلافگی بیماران می شود مسئله عدم تنظیم خواب است . این مسئله ممکن است به دو صورت بیخوابیهای شبانه ویا عدم رضایت از کیفیت خواب و احساس خستگی پس از خواب بروز نماید.

یکی از راهکارهای موثر در غلبه بر این مشکلات بهره گیری از تجربیات متخصصین طب سنتی ایرانی می باشد.

علی حسینی متخصص طب سنتی برای درمان بی خوابی که به دلیل داشتن استرس، خوابیدن در طول روز،مصرف کافئین، استعمال دخانیات و مصرف برخی داروها و... که ممکن است برای فرد ایجاد شود نسخه طب سنتی را تجویز می نمایند.

به توصیه ایشان به همین منظور می توان مصرف گشنیز را آغاز کرد. به گفته ایشان همچنین برخی دیگر از سبزیجات مثل هویج و کدوتنبل به دلیل داشتن ویتامین A برای رفع بی خوابی موثر است.                         

این متخصص طب سنتی می گوید : مصرف گیاه بابونه نیز کمک کننده است چون این گیاه به آرام‌بخشِی معروف است و برای درمان بی‌خوابی استفاده می‌شود.حتی می توان از روغن بابونه برای ماساژ دادن سر استفاده کرد.

 حسینی می افزاید: همچنین مصرف کاهو چون مملو از ویتامین A، B،C، آهن، کلسیم ،فسفر، منیزیم،منگنز، ید، روی و مس است به هضم غذا کمک کرده در نتیجه خواب راحتی را موجب می شود.

مصرف ترخون نیز در این رابطه توصیه شده به همین دلیل می توان جوشانده آن را قبل از خواب مصرف کرد.

 به گفته این متخصص طب سنتی دم کرده گل بیدمشک اعصاب را آرام و خواب را زیاد می‌کند.همچنین تخم گیاه شوید خاصیت خواب‌آوری دارد و ترشح هورمون‌های آرامبخش را موجب می‌شود.

             

ضعف نظارت بر عملکرد مراکز ترک اعتیاد

 نظارت بر روی مراکز ترک اعتیاد می‌لنگد

مشاور برنامه‌ اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه راه اندازی مراکز درمانی برای ترک اعتیاد به راحتی صورت می‌گیرد، ادامه داد: از این رو باید توجه داشت که روند نظارتی بر روی فعالیت این مراکز وجود ندارد و از این رو در کشور ضعف وجود دارد.

وی با بیان اینکه برای درمان اعتیاد از نظر قانونی و آنچه روی کاغذ آورده شده است مشکلی نداریم، ابراز داشت: بیشتر مشکلات مبارزه با اعتیاد و مصرف مواد مخدر در بخش اجرای طرح‌های پیشگیری و مبارزه وجود دارد که عملکرد سیستم‌ها در این بخش منظم نیست.

رادفر با تاکید بر اینکه بر اساس تحقیقات صورت گرفته فقر مهم‌ترین عامل گرایش به مواد مخدر در کشور است، افزود: پس از این عامل بی عدالتی اجتماعی دلیل دیگر گرایش به اعتیاد در جوامع است.

وی با اشاره به زندانی بودن قاچاقچیان مواد مخدر ایرانی در ۲۹ کشور دنیا افزود: ۲۹ نفر از این زندانیان زیر تیغ اعدام قرار دارند.

مشاور برنامه‌ اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزایش روحیه شادی و نشاط و امید به زندگی را مهم‌ترین راهکار مبارزه با  اعتیاد و گرایش جوانان به این آسیب اجتماعی عنوان کرد و ادامه داد: در این راستا شهرداری و شورای اسلامی شهر می‌توانند نقش بسزایی را داشته باشند.

کار و ترک اعتیاد

نقش کار در درمان اعتیاد

 

کار درمانی در اعتیاد عبارت است از ارائه انواع فعالیتها و روشهای درمانی بمنظورپیشگیری از اعتیاد تسریع روند بهبودی و رفع عوارض آن معمولا معتاد در روابط اجتماعی وسلوک ورفتار دچارمشکل میگردد و در نتیجه قدرت کاری تمایل به کارحس تشریک مساعی و احساس مسئولیت وی مختل میشود.

لذا برای اینکه فرد بتواند زندگی سود مندی را در اجتماع از سر بگیرد لازم است سلوک و رفتار وی طبیعی گرددو احساس مسئولیت وحس اجتماعی را باز یابد .

در برنامه های کاردرمانی سعی در آمادگی فرد برای زندگی عادی و روزمرهروابط سالم اجتماعی و روبرو شدن با واقعیات زندگی وجود دارد همچنین کاردرمانی علائق انگیزه هاو تمایلات انسانی را پرورش داده علائم وعوارض بیماری را بهبود می بخشد و فر را برایسازش با الگوهای موجودوحاکم در زندگی اجتماعی آماده می نماید .

در کار درمانی افراد با دقت کامل ارزیابی میشوند کمبودها نواقص و نیازهای بیماران بطور کامل مشخص میگردد و برای هر فرد متناسب با مشکلات و نیازهایش ببرنامه های مفید و موثر تنظیم میگردد.

این برنامه ها هم ازنقطه نظر فردی و هم گروهی بسوی هدفی معین و مشخص رهبری میشود هرچند اهداف درمانی در مورد افراد مختلف متفاوت است ولی بطور کلی بهتر است برنامه های زیر در مورد اغلب افراد معتاد منظور شده و اجرا گردد:

1- سعی در بهبود و پرورش قابلیت های فرد با ارضا و تکامل مهارتها وتوانائیهای او

2- کاهش دادن علائم و عوارض اعتیاد تا آنجائیکه فرد وظایف خود را در مسیر واقعیت های زندگی و اجتماع ایفا کند.

3- کوشش در تکامل و پرورش ابعاد شخصیت و انگیزه های بیمار ضمن فعالیت ه های روزمره و را قالب تجارب موفقیت آمیز بیمار

4- سعی در پرورش وارتقا سطح پذیرش و اقناع فرد از زندگی عادی بر اساس قابلیت های او

5- سعی در افزایش قدرت تصمیم گیری وعادات مطلوب ومثبت نسبت به کار و فعالیت

6- ایجاد وضعیت های کافی و لازم برای استقرار مناسبات و ارتباطات اجتماعی مفید و مؤثر

7-آموزش و پرورش توانائیهای فرد برای تفریح بهتروبهره بردن مفید تر از اوقات فراغت خود.

8- ارشاد و تربیت افراد برای پیدا کردن اعتماد به نفس کافی جهت تامین زندگی مستقل در سطوح واقعیت های روابط اجتماعی

Tramadol

                      ترامادول       

                                                     

این دارو برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می‌شود.  خاصیت تسکین درد در ترامادول حدود 10 برابر ضعیف تر از مرفین است. علاوه بر این ترامادول باعث جلوگیری از بازجذب "نورآدرنالین" شده و این امر باعث ایجاد نوعی خاصیت، مانند داروهای ضدافسردگی و همچنین هوشیاری می‌شود و برعکس مرفین، فرد مصرف کننده را فعال‌تر می‌کند، حتی در برخی از مصرف‌کنندگان احتمال گرفتگی عضلانی نیز کاهش می یابد.

با خوردن 100 میلی گرم ترامادول سطح خونی دارو در دو ساعت به حداکثر می‌رسد. حدود 20 درصد ترامادول به پروتئین خون بسته می‌شود. 30 درصد ترامادول بصورت تغییر نیافته و 60 درصد آن بصورت متابولیتهای شکسته شده در کبد از راه ادرار دفع می‌شود.

مدت زمان تاثیر ترامادول 4 تا 6 ساعت است و موارد مصرف آن برای تسکین درد معمولا به مدت کمتر از 5 روز و به مقدار 50 تا 100 میلی گرم هر 8 ساعت تجویز می‌شود، همچنین این دارو جهت درمان سندروم پای بی‌قرار نیز تجویز می‌شود.

این دارو نخستین بار توسط شرکت آلمانی گروننتال (Grünenthal) در دهه 1970 با نام تجاری ترامال (®Tramal) ساخته شد. گروننتال در سالهای بعد حق تولید ترامادول را به شرکتهای متعددی در سراسر دنیا واگذار کرد.

ترامادول معمولاً به شکل نمک هیدروکلراید تولید شده و به دو شکل خوراکی (بیشتر کپسول و قرص) و آمپول به بازار عرضه می‌شود. مقدار جذب و تأثیر فرم تزریقی ترامادول بسیار بیشتر از فرم خوراکی است.

ترکیب ترامادول و استامینوفن نیز در بازار موجود است که البته در کشور عرضه نمی‌شود اما در خارج از ایران به صورت قرص، آمپول، کپسول و قطره موجود است. مصرف قطره خوراکی آن رایج‌تر است و برعکس اکثر داروهای اپیوئیدی شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود و با نسخه عادی پزشک قابل تهیه‌ است.

مصرف ترامادول موجب وابستگی روانی و جسمی شبیه اعتیاد به تریاک می‌شود و با قطع ناگهانی دارو علائم اضطراب، تعریق، بی‌خوابی، تهوع و لرز، اسهال، درد عضلانی، سندروم پای بی‌قرار (RLS)، ترس و بیقراری، گرگرفتگی و گزگز پیش می‌آید.

ترامادول به علت خاصیت سرخوشی، نعشگی و ضدافسردگی به شدت مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد و اکثراً در میان جوانان این مخدر به اشتباه حدس زده می‌شود و خطر اعتیاد به آن در نظر گرفته نمی‌شود.

ترامادول با نسخه پزشک قابل تهیه است و در اکثر کشورها شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود با این وجود خاصیت اعتیاد آور آن کمتر از دیگر مواد اپیوئیدی نیست.

علائم جسمی ترک ترامادول احتمالاً به علت خواص ضدافسردگی این دارو (جلوگیری از بازجذب سروتونین و نورآدرنالین) شدیدتر از علائم ترک مخدرهایی مانند تریاک است، حتی بعد از قطع مصرف کوتاه مدت ترامادول علائمی مانند بی خوابی، سندروم پای بی‌قرار (RLS) و افسردگی بروز می‌کند.

مصرف بدون وقفه آن در طولانی مدت باعث ایجاد مقاومت بدنی نسبت به مواد اپیوییدی شده و دوز مصرف آن باید افزایش یابد تا اثری مشابه مقدار مصرف اولیه را ایجاد کند، مدتی بعد از قطع مصرف دارو مقاومت بدنی نسبت به ترامادول و دیگر مواد اپیوئیدی به حالت اولیه بر می‌گردد.

 

عوارض جانبی

عوارض مشابه دیگر داروهای شبه‌تریاک (تهوع، سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان،یبوست، افت فشار خون، تعریق، خارش) در ترامادول هم دیده می‌شود اما احتمال بروز دپرسیون تنفسی که کشنده‌ترین عارضه این گروه داروهاست، با ترامادول خوراکی نسبت به مرفین کمتر است.

مصرف این دارو به علت افزایش سطح سروتونین، بیشتر از دیگر مواد اپیوئیدی ایجاد حالت تهوع می‌کند، همچین باعث بی خوابی می‌شود. مصرف بیشتر از 400 میلی گرم ترامادول برای افراد بدون مقاومت بدنی در مقابل مواد اپیوئیدی خطرناک است.

یکی از عوارض نادر ولی خطرناک مصرف ترامادول تشنج است. تشنج معمولا در اثر مصرف زیاد این دارو یا مصرف دارو در بیماران صرعی یا بیمارانی که دچار آسیب مغزی شده‌اند با بیمارانی که مشکلات کبدی کلیوی (دفع دارو دچار اختلال گشته و افزایش مقدار دارو در خون) دارند و یا معتادان به الکل ایجاد می‌شود. همچنین احتمال وابستگی دارویی و بروز علائم ترک مشابه دیگر ترکیبات شبه تریاک هم وجود دارد.

یکی دیگر از عوارض نادر ترامادول (چهار تا پنج ساعت پس از مصرف) افزایش فشار خون به همراه سردرد شدید است.

لطفا مراقب سلامتی خودتان باشید.